دکتر حسن رحیمی روشن عضوهیات علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه بوعلیسینا در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار بسنا گفت: ۱۳ آبان به عنوان نماد استکبارستیزی در تاریخ رسمی ما ثبت شده و طبق مصوبه مجلس روز ملی مبارزه با استکبار جهانی است.
وی تشریح کرد: روز تبعید امام اولین رخداد، کشتار دانشجویان و دانشآموزان در اطراف دانشگاه تهران در سال ۵۷ دومین رخداد و تصرف لانه جاسوسی امریکا در تهران در سال ۵۸ سومین رخداد روز ۱۳ آبان است؛ این سه رخداد نوعی به هم مرتبط هستند و نماد مبارزه با استبداد و استعمار هستند.
رحیمی روشن یادآور شد: حرکت دانشآموزان و حرکت امام به نوعی نماد مبارزه با استبداد داخلی و استکبار و استعمار خارجی است.
عضو هیات علمی دانشگاه بوعلی سینا تصریح کرد: مبارزات امام که از سال ۴۱ شروع شد در رابطه با انجمنهای ایالتی و ولایتی و پس از آن رفراندوم لایحههای ششگانه و اصلاحات عرضی بود؛ با زور و سرنیزه رژیم شاه آن رفراندوم انجام شد. همچنین اصلاحات عرضی در اصل یک برنامه آمریکایی بود که شاه مامور اجرای آن شده بود.
وی در ادامه تبیین کرد: پس از آن مساله مبارزه حوزه و به طور ویژه امام خمینی به صورت موقتی فروکش کرد تا اینکه لایحه دادن مصونیت قضایی به کارکنان آمریکایی در ایران -نه فقط سفارتخانه- انجام شد؛ این لایحه به تمام مستشاران آمریکایی مقیم ایران و خانوادههای آنها مصونیت قضایی اعطا میکرد.
دکتر حسن رحیمی روشن بیان کرد: بر اساس قوانین بینالمللی و کنوانسیون وین دیپلماتهای همه کشورها در کشورهای میزبان این مصونیت را دارند؛ بحثی که مطرح میشود این است که این قانون به تمام آمریکاییهای مقیم ایران که گویا بیش از ۵۰ هزار نفر بودند، داده شد.
وی تاکید کرد: این مصونیت یعنی اگر آنها جرم یا جنایتی عمدا یا سهوا مرتکب شوند، قوه قضایی و دادگاه ایران حق بازخواست و محاکمه نداشت بنابراین پذیرش این خواست آمریکا به نوعی فروش استقلال بود و اعتراض امام را در پی داشت. شما حتی امروز نمیبینید که کشوری -هرچند ضعیف- این حق را به کشور بیگانه بدهد.
دکتر رحیمی روشن متذکر شد: اعتراض امام دو جنبه داشت؛ یکی استعمارستیزی (که نماد آن آمریکا محسوب میشد) و دیگری استبدادستیزی (یعنی مبارزه با استبداد داخلی) بود.
وی عنوان کرد: حرکت دانشآموزان در روز ۱۳ آبان ۵۷ یک حرکت ضد استبدادی بود که البته جنبه استعمارستیزی هم در خود داشت؛ دانشآموزان در قالب سلسله اعتراضات و راهپیماییهایی که مردم انجام میدادند به سختگیریهای شاه و انسداد سیاسی که اتفاق افتاده بود، در سال ۵۷ اعتراض میکردند.
دکتر رحیمی روشن تشریح کرد: سال ۵۸ که انقلاب پیروز شده بود سفارت آمریکا کار ویژه سفارتخانه را انجام نمیداد بلکه به مرکزی به عنوان پشتیبانی، هدایت و فرماندهی اغتشاشات و تجزیهطلبی در ایران تبدیل شده بود.
دکتر حسن رحیمی روشن عنوان کرد: جریان تجزیهطلبی در کردستان، جریان تجزیهطلبی در ترکمن صحرا، جریان تجزیهطلبی در خوزستان و هرگونه جنگ مسلحانه با نظام نوپا به نوعی سفارت آمریکا در آنها دخیل هستند.
وی تصریح کرد: یک بعد دیگر حرکت دانشجویان پذیرش شاه مخلوع در خاک آمریکا بود. پذیرش شاه توسط آمریکت این بیم را در دانشجویان به وجود آورده بود که ممکن است کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ مجددا تکرار شود؛ دانشجویان فکر میکردند که شاه بیدلیل در آمریکا پذیرفته نشده است و آمریکا قصد دارد حرکتی در داخل انجام دهد و میخواستند به عنوان اعتراض سفارت آمریکا را اشغال کنند.
عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی افزود: این تنها یک حدس و گمان نبود و زمانی که دانشجویان وارد سفارت شدند آمریکاییها با دستگاههای ویژه اسناد را به پودر تبدیل کردند؛ در حین کار دستگاه پودرکن خراب شد و آمریکاییها از دستگاهی استفاده کردند که اسناد را رشته میکرد که در همین زمان دانشجویان وارد شدند و توانستند اسناد را پیدا کنند و اسناد رشتهشده هم بعدا بازسازی و دخالت آمریکا آشکار شد.
وی توصیه کرد: من همواره به دانشجویان توصیه میکنم که اسناد بیرون آمده از سفارت که همتایان شما در آن روزها استخراج کردهاند را مطالعه کنید از جمله کتابی به نام تسخیر که خانم ابتکار که در آن زمان مترجم دانشجویان بود، آن را نوشته است؛ متاسفانه ما در جریان درسهای دانشگاهی جای حادثه تصرف لانه جاسوسی را خالی میبینیم.
دکتر رحیمی روشن تبیین کرد: دانشآموزان میخواستند سه روز در آنجا متحصن شوند اما موقعی که اتفاق افتاد حوادث چنان پشت سر هم تکرار شد که امکان ترک سفارت وجود نداشت و ۴۴۴ روز طول کشید تا حادثه در قالب «بیانیه الجزایر» حل شد و آمریکا متعهد شد داراییهای ایران و داراییهایی که شاه از ایران خارج کرده بود را پس بدهد و در امور داخلی ایران دخالت نکند.
وی اظهار کرد: ما دو نوع دارایی در خاک آمریکا داشتیم؛ اول داراییهایی که متعلق به ملت ایران بود و دوم داراییهایی که شخص شاه و خانواده او خارج کردهبودند که هر دو متعلق به ملت ایران بود.
رحیمی روشن بیان کرد: اخیرا در روزنامهای با عنوان Financial Times در مطلبی که با عنوان دزدی دیکتاتورها، چاپ شده بود، مقدار پولی که شاه ایران از کشور خارج کرده بود را حدود ۳۵ میلیارد دلار دانسته بود. یعنی چیزی حدود ۵۰۰ هزار میلیارد تومان امروز!
وی اظهار داشت: امروز هم خانواده شاه جزو خانوادههای ثروتمند در روی کره زمین هستند در صورتیکه نه اهل کارند و نه تجارت بنابراین دارایی آنها همام پولهای سرقت شده از مردم ایران است.
استاد دانشگاه رشته علوم سیاسی گفت: قرار بود آمریکا پس از آزادی گروگانها این داراییها را پس دهد. همچنین آمریکا تعهد داد که در خاک ایران دیگر هیچ دخالتی نکند؛ همین تعهد مبنی بر عدم دخالت در آینده یعنی تلویحا پذیرفته بودند که در گذشته دخالت میکردند.
وی در ادامه یادآوری کرد: متاسفانه آمریکا به هیچکدام از تعهدات خود عمل نکرد.
دکتر رحیمی روشن اظهار داشت: ما میبینیم که آمریکا دخالت سیاسی، نظامی و ... دارد و حتی در کمک به دشمنان ایران نیز کوتاهی نکرده است. امروز هم تحریمهای اقتصادی را وضع کرده است.
وی تاکید کرد: در این نبرد حدود ۵۰ ساله، مردم ایران مظلوم بودهاند و آمریکا ظالم بوده است؛ برخی فکر میکنند که ایران در حال ظلم به آمریکا است!
رحیمی روشن در ادامه عنوان کرد: ابزار ایرانیان در مقابله با ظلم آنریکا تنها دادزدن بوده است که برهی میخواستند همان را هم از آنها بگیرند.
وی تشریح کرد: آمریکا دولت قانونی ما را سرنگون کرد و داراییهای ایران را به ناحق توقیف کرد و در خاک خود نگه داشت؛ همچنین هزینه سلاحهایی که از ایران خرید را پرداخت نکرد، هواپیمای مسافربری ما را در خاک خودمان سرنگون کرد و ۲۹۰ نفر بیگناه را به شهادت رسانید، جنگ ۸ ساله را تحمیل کرد و در برابر به کارگیری سلاحهای شیمیایی توسط ارتش بعثی علیه ایران سکوت کرد.
رحیمی روشن بیان کرد: گفته میشود در حال حاضر ما ۱۰۰ هزار جانباز شیمیایی داریم که با چشمبستن آمریکا این اتفاق افتاد؛ ما در این چند سال چند آمریکایی را کشتهایم؟ متاسفانه گاهی رسانهها جای ظالم و مظلوم را برعکس جلوه میدهند.
حسن رحیمی روشن گفت: مردم ایران فقط حق خود را میخواستند؛ فرض کنید آمریکا مانند روسیه امروزی با ما برخورد میکرد یعنی با جایگاهی برابر که در این صورت امکان رابطه متقابل وجود داشت.
وی افزود: آمریکا میگوید باید کاری را انجام بدهی که من میگویم؛ دانش هستهای نداشته باش در حالیکه همسایه شما بمب اتمی دارد و اسراییل که دشمن توست ۲۰۰ بمب اتمی دارد.
دکتر رحیمی روشن اظهار کرد: ایران میگوید ما بمب اتمی نخواسته و نمیخواهیم؛ ما انرژی هستهای صلحآمیز را میخواهیم که آمریکا میگوید نباید این کار انجام شود.
رحیمی روشن عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی خاطرنشان کرد: آمریکا به هیچکدام از تعهدات خود عمل نکرده است؛ نمونه مهم آن همین برجام است.
وی اعلام کرد: ما امیدواریم دانشگاهیان ما این روند را مطالعه کنند؛ ۱۳ آبانها از روی لجبازی نیست بلکه یک دفاع است. دفاعی در برابر ظلم همهجانبه. ۱۳ آبان یک فریاد است در مقابل کسی که همه نوع اهرم فشار را در مقابل مردم ایران به کار برده است.
حسن رحیمی روشن متذکر شد: ایران از لحاظ قدرت نظامی به جایی رسیده است که برای اولین بار توانست هواپیمای آمریکا را در خاک ایران سرنگون کند؛ هواپیمای آمریکایی در خاک ایران چه کار میکرد؟ چرا وارد شد؟ اینها سوالاتی است که باید پاسخ داده شود اما حرکت ایران یک دفاع بود.
رحیمی روشن تاکید کرد: باید بتوانیم ۱۳ آبان را به عنوان یک پرچم و نمادی که پشت آن یک مفهوم و پیام است برای نسل جوان جابیندازیم، جوانان با حضور در ۱۳ آبان به یاد این ظلمها و جنایتهای آمریکا میافتند.
وی همچنین در رابطه با دشمنی با آمریکا گفت: سوالی که مطرح میشود این است که آیا دشمنی با آمریکا ابدی است؛ امام خمینی این راه را بازکردهاند و با جمله ساده و همهفهم خود گفتهاند که «ما با آمریکا رابطه نخواهیم داشت مگر اینکه آمریکا آدم شود.» هر زمان که آمریکا حق ملت ایران را به رسمیت شناخت هیچ منعی در مورد گفتگو با آمریکا وجود ندارد.
ما گفتگو میکنیم؛ برجام حاصل گفتگو است. ما گفتگو کردیم اما آمریکا زیر قولهای خود زد.
رحیمی روشن در رابطه
وظیفه دانشجویان ودانشآموزان گفت: کار دانشجویان در حال حاضر در درجه اول آگاهی است؛ بسیاری از دانشجویان نهتنها تحلیلی ندارند بلکه از اصل ماجرا هم خبر ندارند. توصیه من به جوانان این است که تاریخ را از زوایای مختلف مطالعه کنند مخصوصا اسنادی که دانشجویان پیرو خط امام منتشر کردهاند را حتما بخوانند.
وی اضافه کرد: جای این کتب و این موضوع در قالب درسهای دانشگاهی خالی است؛ آموزش عالی ما اگر جریان تسخیر لانه جاسوسی را در کتب درسی بیاورد جریان مثبتی شکل خواهد گرفت. این یک جریان بسیار مهم است که امام آن را انقلاب دوم نامید.
خبرنگار: میرزایی
عکس: ابراهیمی