به گزارش بسنا، عبدالحسین کلانتری معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم دسـتورالعمل «آیین نودانشجویان» ویژه آغاز سال تحصیلی ۱۴۰۴-۱۴۰۳ را به روسای دانشگاهها ابلاغ کرد در این ابلاغیه آمده است:
«ضـمن عرض تبریـک به مناسـبت ایـام پرخیر و برکت ماه ربیع الاول، آغاز امامت حضـرت، ولی عصـر (عـج) و همچنین میلاـدحضـرت رسول اکرم (ص) و ولادت حضـرت امام جعفرصادق (ع)، به اسـتحضار میرساند با آغازسال تحصیلی، فصلی نو از زیست جوانان عزیز کشور و آینده سازان این مرز و بـوم در نهـاد دانشـگاه آغـازخواهـد شـد.
زیست دانشـجویی به نوعی گـذاری مهم از مرحله نوجوانی به جوانی بوده و نمـادی از خوداتکـائی افرادی است که بـا تحولی تـازه در زنـدگی مواجه میشونـد و درخـور اهمیت خاصـی است؛ چرا که افقی جدیـد را پیش روی ایشـان میگـذارد. این انتقال نیازمند برنامه ریزی دانشـگاهها است؛ بنابراین لازم است به این گذار به عنوان یک فرایند تحـولی نگریسـته شـود، فرآینـدی کـه «دانشـگاهی شـدن» را بـه عنـوان یـک هـویت جدیـد در نودانشجویان پایه گذاری کرده و آنها را در مسیری رهنمون کند که بنا است نتیجهاش انسانی اهل علم و فرهنگ دوست باشـد.
نخستین گام این راه فرهنگی، شـناخت الزامهای زنـدگی دانشـجویی است؛ بنابراین نکوداشت ورود دانشـجویان و برگزاری آیین معرفی دانشگاه به آنان مهمترین امر دربازتولیـد رسالت دانشـگاه است. از همین رو برآنیم تا با همت شـما بزرگواران آغاز سال تحصـیلی جدید را با برگزاری «آیین نودانشجویان» درسراسـر کشور شروع نماییم.
در این راستا مقتضی است برنـامهریزی منسـجم برای فراهم آوردن شـرایط ارتقـاء سـطح نشـاط فرهنگی، اجتمـاعی وسیاسـی دانشـگاهیان درچارچوب اهـداف و برنامههای نظام آموزش عالی و آیین نامههای مرتبط صـورت پـذیرد. بـا طرح موضوع در شورای فرهنگی دانشـگاه، ابتکـار عمـل را در دست گرفته و با اسـتفاده از توان دانشجویان به ویژه گروههای مختلف دانشجویی، ضمن پرهیز از تصدی گری، درفضـایی به دور از اعمـال سـلیقههـای شخصـی بـا حفظ و تقویت کرامت دانشـجویان، فعالیتها را مدیریت نمایید.
شایسـته است توصـیههای لازم به تشـکلهای دانشـجویی برای مدیریت مطلوب فضا و جلوگیری از نقش آفرینی عناصر معاند نیز صورت گیرد.
همچنین با توجه به نزدیکی سالگرد آغاز عملیات «طوفان الاقصی»، مقتضی است در برنامهریزیها توجه ویژهای به این موضوع صورت پذیرد.»
براین اسـاس دسـتورالعمل «آیین نودانشجویان» در دو قـالب؛ «راهبردها و سـیاستها» و «اقدامات اجرایی» فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی ناظر بر تصـمیم گیری و اقدامات دانشـگاه در جهت هماهنگی و همگرایی هرچه بیشتر در برنامههای آغازسال تحصیلی و همچنین فعالیتهای مد نظر در طول ایام سال تحصیلی پیش رو، جهت بهره برداری ارسال میگردد.
خواهشمند است دستور فرمائید تمهیدات لازم برای اجرای باشکوه آیین برگزاری این مراسم به عمل آید.
بخشهایی از دسـتورالعمل «آیین نودانشجویان» به شرح زیر است:
محورها و رویکرد اصلی جهت سیاستگذاری و برنامه ریزی دانشگاهها
به منظور بالا بردن حس اعتماد به نفس، امیدآفرینی و مسوولیت اجتماعی دانشجویان و افزایش نشاط و امید در دانشگاهها موارد زیر مدنظر قرار گیرد:
-برگزاری جلسات تعامل و هماندیشی فعالان دانشجویی، استادان و یاوران علمی با رئیس دانشگاه
-برگزاری منظم جلسات شورای هماهنگی فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی دانشگاههای استان
-حمایت ویژه از اردوهای راهیان پیشرفت و تورهای علمی و فناوری با شعار «هر دانشجو یک راوی پیشرفت»
-ایجاد زمینه مشارکت برای؛ تشکلها، کانونها، انجمنهای علمی، هیآتهای دانشجویی و کم کردن تصدی گری در برگزاری برنامههای فرهنگی و اجتماعی
-تقویت و حمایت از تشکلها در چارچوب قوانین و آیین نامهها
-برنامه ریزی و هماهنگی جهت اجرای توصیه نامه سیاستی -اجرایی عفاف و حجاب
-بهینه سازی اوقات فراغت دانشجویان، به ویژه دانشجویان مستقر در سراهای دانشجویی
توصیههای سیاستی و اجرایی در خصوص آغاز سال تحصیلی
مراسم معارفه و آشنایی دانشجویان جدید با نهاد دانشگاه حائز اهمیت است، زیرا در افق سنی نودانشجویان، گذاری مهم در چرخه زندگی آنها است. باید این گذار را، چون یک فرآیند نگریست؛ فرآیندی که «دانشگاهی شدن» را به عنوان یک هویت جدید در نو دانشجویان پایه گذاری کند و آنها را در مسیر نهادینه سازی این فرهنگ به سوی آیندهای راهی سازد که نتیجه اش تربیت انسانی فرهیخته، صالح، فرهنگ مدار و اخلاقی باشد.
نکته مهم زمینه سازی برای درک «فرهنگ دانشگاهی» است و معرفی دانشگاه در چشم اندازی آینده گرا و امیدآفرین.
طبعا برگزاری مراسم ورودی برای نودانشجویان میتواند حائز سه رویکرد اساسی باشد:
آشناساختن، افق بخشیدن و راهی شدن.
نکات پیشنهادی در برنامه ریزی برای ثبتنام و برگزاری باشکوه آیینهای فاخر نو دانشجویان شامل:
-استفاده از ظرفیتهای دانشجویی در طراحی و اجرا
-همراهی خانوادهها در آیین نو دانشجویان
-برگزاری آیین نو دانشجویان پیش از آغاز رسمی سال تحصیلی و شروع کلاسها
-استعدادیابی فرهنگی و اجتماعی و ایجاد زمینه کنش گری آنان در قالب گروههای دانشجویی شناسنامهدار
-آشنایی با مفاخر دانشگاه و شهر
-تور دانشگاه گردی برای دانشجویان و خانوادههای آنها
-آشنایی با حقوق و وظایف دانشجویی
-تولید و ارائه بستههای راهنمای دانشجویان در موضوعات مختلف مبتلا به آنان
-تقویت شبکه سازی با دانشجویان و اساتید فرهنگی
اقدامات اجرایی:
-بهره گیری از ظرفیت تقارن سال تحصیلی جدید با ایام سرور اهل بیت عصمت و طهارت (ع) و آغاز هفته دفاع مقدس در جهت ایجاد فضای بانشاط و شاداب در محیطهای دانشگاهی
-برگزاری نشستها و اردوهای توجیهی و تبیینی در زمینه معرفی فرهنگ دانشگاهی و لزوم رعایت شئونات دانشجویی در فضایی بانشاط
-تمهید اخذ تعهد و تضمین رعایت شئون دانشگاهی در بدو ثبت نام و آغاز ترم دانشجویان جدید
-تعامل مستمر و ثمربخش با مسوولان شهری و استانی به منظور مدیریت بهتر دانشگاه
-ایجاد هماهنگی هرچه بیشتر و سازماندهی تمامی ارکان دانشگاه اعم از معاونتها، دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه و ... برای مدیریت فضای فرهنگی، اجتماعی و سیاسی
-برگزاری جلسه شورای هماهنگی فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی دانشگاههای استان «برای هماهنگی و هم افزایی در سیاستگذاری و برنامه ریزی فرهنگی و اجتماعی مناسب در محیطهای دانشگاهی استان
-آماده سازی فضای فرهنگی سراهای دانشجویی و رفاهی به منظور استقبال زیبنده
-آشنایی دانشجویان با حقوق و تکالیف ایشان در محیطهای دانشگاهی
-بهره مندی از ظرفیت اساتید متعهد و دغدغهمند جهت ارتباط مؤثر با دانشجویان و امید آفرینی و پاسخگویی به شبهات
-تقویت فعالیتها و تهیه محتوای رسانهای متناسب با آغاز سال تحصیلی با معرفی بخشهای مختلف دانشگاه در قالب هنر و رسانه
-برگزاری غرفههای نمایشگاهی به منظور شناساندن تشکلهای دانشجویی به عموم دانشجویان و آشنایی با رویکرد و عملکرد گروههای مختلف دانشجویی، جهت گسترش ارتباط درون مجموعهای
-تقویت و توانمندسازی کارشناسان و مدیران فرهنگی و اجتماعی دانشگاه
-آمادگی برای بازتاب رسانهای مناسب فعالیتها و استفاده از نیروهای متخصص
-توجه به بزرگداشت سالگرد عملیات «طوفان االقصی» در برنامه ریزیها
-ایجاد نشاط و طراوت در نخستین روز حضور نو دانشجویان در دانشگاه و ثبت خاطرهای ماندگار از آغاز تحصیلات دانشگاهی
-ایجاد انگیزه و رغبت به دانشجویی و نیل به سوی جنبههای مثبت اخلاقی در آغازین روز دانشجویی
-تبیین چشم اندازی از امید به آینده و ترسیم راه روشن پیش روی انقلاب اسلامی به دانشجویان در ابتدای ورود به دانشگاه
-دغدغهمند ساختن دانشجویان نسبت به رویههای کلان علمی، تبیین نقش و جایگاه آنان در نقشه علمی کشور
-تبدیل این مراسم به آیینی مدون با ساختار مفهومی مبتنی بر آینده نگری و هدف محوری و تلاش برای ثبت آن به عنوان یک رخداد مبارک و همیشگی در تقویم دانشگاهی
-نهادینه سازی «شهروندی فعال» در دانشجویان در راستای ایفای نقش مسئولیت اجتماعی