به گزارش خبرنگار بسنا، دکتر ستار عزیزی عضو هیات علمی گروه حقوق در جلسه تشریح ابعاد حقوقی طرح صلح خاورمیانه (معامله قرن) که به همت انجمن علمی دانشجویی علوم سیاسی و انجمن علمی دانشجویی حقوق در سالن شهید چیتسازیان واقع در دانشکده ادبیات و علوم اجتماعی تشریح شد، گفت: مساله اسرائیل و فلسطین یکی از موضوعات بسیار مهم میباشد که جامعه بینالمللی درگیر آن بوده است و از زمان تشکیل اسرائیل در خاورمیانه مشکل اساسی در این منطقه بهوجود آمد.
وی عنوان کرد: در تاریخ ۸ بهمن ۹۸ در کاخ سفید طرح صلح خاورمیانه مطرح شد؛ پاسخ اجمالی و کلی که به ارزیابی این طرح وارد میشود این است که این طرح با مقررات حقوق بینالملل در تعارض قرار دارد و به همان جهت اتحادیه عرب و سازمان همکاریهای اسلامی و برخی حقوقدانان غربی آن را رد کردند.
عزیزی پیرامون روند تشکیل دولت اسراییل تشریح کرد: اسرائیل در ماه می سال ۱۹۴۸ بیانیه استقلال خود را عرضه کرد؛ در جنگ جهانی اول با شکست متحدین، سرزمینهای عثمانی به استعمار دولتهای پیروز در آمد. فلسطین هم که تحت سلطه عثمانی بود به تصرف انگلیسیها در آمد.
وی افزود: اعلامیه بالفور نیز در سال ۱۹۱۷ صادر شد و به یهودیان وعده تشکیل دولت ملی داده شد؛ جالب است بدانید که ایده تشکیل دولت ملی مورد حمایت تمام یهودیان نبود و حدود ۱ درصد از یهودیان جهان از صهیونیست حمایت میکردند.
دکتر عزیزی خاطرنشان کرد: ۱۱ میلیون و پانصد هزار نفر جمعیت کل یهودیان در سال ۱۹۱۰ بود و در ۱۹۲۰ جمعیت عرب فلسطین ۶۰۰ هزار نفر بود؛ صهیونستها در ان زمان معتقد بودند که فلسطین میتواند دست کم ۸ تا ۱۰ برابر جمعیت آن زمانش را سیر کند که البته ادعای گزافی هم نبود.
وی ادامه داد: به اعتقاد صهیونیستها میلیونها مهاجر یهودی میتوانستند به راحتی وارد فلسطین شوند؛ چرچیل در فوریه ۱۹۲۱ وزیر مستعمارات انگلستان شد و به مهاجرت یهودیان سرعت بخشید که در نتیجه آن تنشها بالا گرفت. صهیونیستها معتقد بودند مهاجرت یهودیان به فلسطین در راستای وعده بالفور بود.
عضو هیات علمی گروه حقوق اذعان کرد: با سیاست مهاجرت یهودیان در ۱۹۴۷ جمعیت اعراب حدودا نصف شد؛ مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال ۱۹۴۷ پیشنهاد تصویب قطعنامه داد و با رای اکثریت راهحل دو دولت انتخاب شد و قرار براین شد که اراضی مساوی تقسیم شود و بیتالمقدس نیز تحت حاکمیت هیچ کشوری قرار نگیرد.
وی بیان داشت: مقررات حقوق بینالملل و قطعنامه ۲۴۲ شورای امنیت تصریح دارد اسرائیل به مرزهای مشخص شده قبل از جنگ اخیر برگردد؛ یعنی از نظر سازمان ملل متحد طرح تقسیم مرده است.
ستار عزیزی تصریح کرد: در شورای امنیت اختیار وتو وجود دارد و اگر شما بخواهید یک قطعنامه علیه امریکا ببرید، از نظر حقوقی به تصویب نخواهد رسید اما حقوق بینالملل موضوعه آن را پذیرفته است؛ بودن فلسطینیها در یک محدوده نیز از نظر تاریخی عادلانه نیست اما حقوق بینالمللی موضوعه آن را پذیرفته است.
وی ابراز کرد: مشکل اساسی که اکنون وجود دارد این است که اسرائیل بلافاصله پس از جنگ ۶ روزه به منظور گسترش صلاحیت خود، در شهر قدس و مناطق همجوار قوانینی تصویب کرده و حاکمیت اسرائیل را به تدریج به مناطق دیگر گسترش داده است.
ستار عزیزی در ادامه تبیین کرد: البته مجمع عمومی طی قطعنامههای ۲۲۵۳ و ۲۲۵۴ وضع این قوانین را محکوم کرد که حتی آمریکا نیز به آن رای مثبت داد؛ همچنین شورای امنیت در قطعنامه ۲۵۲ اقدامات حقوقی اسراییل جهت تغییر وضعیت حقوقی قدس را خلاف مقررات بینالملل تشخیص میدهد.
وی توضیح داد: در سال ۱۹۸۰ اعلام شد که اورشلیم پایتخت ابدی اسرائیل است و این موضوع را وارد قانون اساسی حقوق اسرائیل شده و بلندیهای جولان وارد خاک اسرائیل شد اما شورای امنیت با تصویب قطعنامههای ۴۷۸ و ۴۷۹ به هر دو قانون واکنش نشان داد و آنها را محکوم کرد و مغایر با اصل غیرقانونیبودن تصرف از طریق زور دانست.
دکتر عزیزی گفت: در قطعنامه ۲۳۲۴ نیز شورای امنیت با رای آمریکا بر موضع خود تاکید میکند و اعلام میکند که شورا هیچگونه تغییری در خطوط مرزی قبل از تاریخ ژوئن ۱۹۶۷ -از جمله در خصوص قدس- را به رسمیت نمیشناسد مگر آنکه طرفین از طریق مذاکره به نتایج دیگری برسند.
وی خاطرنشان کرد: متاسفانه اسرائیل در سدههای اخیر اقدام به ساخت شهرکهای یهودینشین کرد و برای محافظت از ان اقدام به ساخت دیوار حائل کرد که مغایر با حقوق بینالملل و حقوق بشر است؛ اقدام دولت اسرائیل مبنی بر اینکه محل زندگی فلسطینیها پر از مهاجرین و شهرکنشین باشد، نقص صریح کنوانسیون ماده ۴ ژنو است که این امر را جنایت جنگی در حقوق بینالمللی بشردوستانه میداند.
دانشیار حقوق بینالملل تاکید کرد: تا زمان دولت ترامپ موضع رسمی و حقوقی جهانی از منظر حقوقی در رابطه با موقعیت قدس و بلندیهای جولان به گونه شرح داده شده بود اما ترامپ خواستههای طرف اسرائیلی را برآورده کرده است.
وی اشاره کرد: تا سال ۲۰۱۶ در گزارش سالانه وزارت خارجه امریکا در بررسی وضعیت حقوق بشر، اسرائیل و سرزمینهای اشغالی قید میشد اما در سال ۲۰۱۷ تنها کلمه اسرائیل امده بود و در متن، از عبارت سرزمینهای اشغالی سخن گفته بود؛ در نهایت نیز در سال ۲۰۱۸ حتی در متن نیز، قید سرزمینهای اشغالی حذف شد.
عزیزی در انتها نیز طرح ترامپ را بر روی نقشه تشریح کرد.
خبرنگار: میرزایی
عکس: قنبریان