به گزارش خبرنگار بسنا، دکتر یعقوب محمدیفر رئیس دانشگاه بوعلیسینا در مراسم افتتاح سلف غذاخوری دانشجویی دانشکده فنی و منابع طبیعی تویسرکان بیان کرد: امروزه بیش از ۸ میلیارد جمعیت در کره زمین وجود دارد و آمارهای جمعیتشناسی نشان میدهد که نزدیک به ۱۰۰ میلیارد جمعیت تا به امروز روی کره زمین زندگی کردهاند؛ اما از میان همه این انسانها نام برخی در تاریخ بشر ماندگار شده است و از این میان نام بزرگانی که فرهنگ وقف را بهوجود آوردند، جاودانه است.
وی افزود: بنیادهای وقف در ایران پیش از اسلام نیز قابل مشاهده است، برای مثال پُلی در فارس وجود دارد که یکی از بزرگزادگان دوران اردشیر ساسانی، آن را وقف عبور مردم کرد؛ بنابراین میتوانیم بگوییم که زیباترین هدیه تمدن ایرانی و تمدن اسلامی، که به ایرانی اسلامی آذین شد، وقف است؛ امروزه فرهنگ وقف، به عنوان یک فرهنگ زیبا در ایران و در سایر کشورهای دنیا نفوذ پیدا کرده است.
محمدیفر تشریح کرد: در فرهنگ این کشور، پل، کاروانسرا، شفاخانه، داروخانه، جاده و آب انبار و دهها مورد دیگر را میتوان نام برد که عامالمنفعه هستند، یعنی توسط افراد خیّر تدوین و سند وقف بر آنها تنظیم شده است؛ امروزه بیش از هزار نوع وقف در سازمان اوقاف ثبت شده است و چه زیبا است که این وقف برای آموزش انسان باشد، چراکه که خداوند متعال در نخستین آیههایی که بر رسول مکرم اسلام نازل فرمود، از خواندن و آموزش سخن گفت.
وی تأکید کرد: هزینه برای آموزش سرمایهگذاری محسوب میشود و در دنیای امروز، انسانها سرمایه هستند و کارخانهها و ساختمانها محصول انسان میباشند و سرمایه محسوب نمیشوند؛ با مقایسه شرکتهای بزرگی مثل شرکتهای نفتی که بیش از صد سال قدمت دارند، با شرکتهای جوانی مثل گوگل، متوجه میشویم که شرکتهای جدید بر مبنای اندیشه و سرمایه انسانی استوار هستند.
رئیس دانشگاه بوعلیسینا خاطرنشان کرد: درس زندگی، این است که نام نیک برجای میماند و آنچه که برای جامعه انسانی مهم و تأثیرگذار است، همین موضوع میباشد؛ بنابراین کار خیرین در حوزه آموزشی و دیگر حوزهها بسیار ارزشمند است.
وی توضیح داد: امروزه در تعاریف بینالمللی، رکن اول انسان توسعهیافته را آموزش میدانند؛ تعداد کل جمعیت در دنیا مهم نیست، همانطور میدانیم کشور چین در سالهای گذشته دچار یک معضل شده بود، که با آموزش طی مدت ۲۰ سال تبدیل به قدرت اول دنیا شد، بنابراین ما میتوانیم از مدلهای موفقی که بر مبنای سرمایهگذاری انسانی بنا شده است، بهره بگیریم.
محمدیفر تصریح کرد: مردمان ایران زیباترین رفتار را در تمدن بشری داشتند و فرهنگ ایرانیاسلامی یکی از زیباترین فرهنگهایی است که دارای تداوم بوده؛ برای مثال فرهنگ مصر بارها دچار انقطاع شده است، در صورتی که ما از گذشته دور، از وقف بزرگان و جلوههای فرهنگ در کشور خود اطلاع داشتیم و داریم، بنابراین باید قدر انسانهای بزرگ را بشناسیم .
وی متذکر شد: ما در دهه ۸۰ و اوایل دهه ۹۰ دچار بحران تورمی و توسعه کمّی در آموزش عالی کشور شدیم؛ پس از آن، چند میلیون نفر پشت درهای کنکور ماندند، تا دانشگاهها توسعه پیدا کنند و بعد از یک دهه متوجه شدیم که آموزش عالی باید براساس نیازهای منطقهای شکل بگیرد؛ بنابراین طرح آمایش آموزش عالی از سال ۹۴ کلید خورد، اما کمتر به سراغ آن رفتیم.
رئیس دانشگاه بوعلیسینا اضافه کرد: در این طرح بیان شد که آموزش، باید براساس نیازهای منطقهای و تعریف مأموریت صورت بگیرد، بدین معنی که ما باید برای تکتک دپارتمانهای علمی، دانشکدهها و دانشگاهها مأموریت داشته باشیم؛ بنابراین طی یک دوره ۶-۷ ساله بسیاری از رشدها و مجوزها متوقف شد، و ما طی این دوره هیچ توسعه فیزیکی در دانشگاهها نداشتیم.
وی توضیح داد: طی چندماه اخیر، جلسات متعددی صورت گرفته که این مأموریت به داخل دانشگاهها منتقل شود و با حذف رشتههای تکراری از انباشت فارقالتحصیل جلوگیری کنیم؛ ما در برخی از قسمتها دچار تورم نیروی انسانی هستیم و در برخی قسمتها به نیروی انسانی نیازمندیم که باید برنامههای خود را به سمت این نیازها ببریم، و این بحث باید کاملا کارشناسی شده و به دور از تعصبها باشد؛ بنا نیست که دانشکده یا دانشگاهی تعطیل بشود، بلکه بنا بر این است که تقویت شوند.
محمدیفر تصریح کرد: یکی از معضلات آموزش عالی ایران این است که اساتید، در اغلب شهرهای کوچک، غیرمقیم هستند و یکی از آسیبهایی که آموزش عالی ایران طی چند دهه اخیر دیده، از این موضوع بوده است؛ یکی از برنامههای وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، مقیم کردن اساتید در شهری است که در آن تدریس میکنند.
وی گفت: رشتههای دانشگاهی باید آمایش و ساماندهی شوند، از سطح لیسانس فراتر روند و تا مقاطع عالی توسعه کیفی پیدا کرده و زنجیره آموزش، پژوهش و کارآفرینی تکمیل شود.
رئیس دانشگاه بوعلیسینا خاطرنشان کرد: به طور کلی دانشگاههای ما تا دهه ۸۰، آموزشمحور بودند، از دهه ۸۰ وارد پژوهش محور شدند، و در اواخر دهه ۸۰ کارآفرینی به آن اضافه شد؛ خوشبختانه آمارها نشان میدهد که موفقیتها چشمگیر بوده اما هنوز به نقطه مطلوب نرسیدهایم و نیاز داریم که با کمک همه به اهداف والا دست پیدا کنیم.
وی تأکید کرد: وظیفه ما این است که دانشآموختگان توانا تربیت کنیم و در راستای خدمت به جامعه قرار بگیرند؛ ما نباید علم، محقق و دانشمند را کوچک بشماریم.
محمدیفر متذکر شد: از مجلس شورای اسلامی میخواهیم که بسترهای لازم همکاری دانشگاهها با بخشهای مختلف فراهم شود و در صورت ورود هیأت علمی دانشگاه به کارخانهها سازمانهای ناظر مانع نشوند.
رئیس دانشگاه بوعلیسینا در پایان اظهار داشت: دانشگاههای ما در سطح کیفی، کارنامه قابل قبولی دارند و برونداد آنها در دنیا پذیرفته شده است، اما اینکه بهرهبرداری نمیشود بخشی متوجه دانشگاه و بخش عمده آن متوجه سایر دستگاههای سیاستگذار است، که از این ظرفیت بالقوه ۴.۵ میلیون دانشجو و بیش از یکصد هزار عضو هیأت علمی در کشور بهدرستی استفاده نمیشود؛ این موضوعی است که دانشگاهیان به جدیت آن را مطالبه دارند.
خبرنگار: مولوی
عکس: محمدی