دکتر علی یلفانی رئیس دانشکده علوم ورزشی و عضو هیأت علمی دانشگاه بوعلی سینا در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار بسنا، به مناسبت ۱۷ شوال، روز فرهنگ پهلوانی و ورزش زورخانهای و احیای ورزش زورخانهای گفت: مبنای اصلی انقلاب شکوهمند اسلامی، بعد فرهنگی بود اما پس از انقلاب، ما یک خلا در بحث ورزش داشتیم؛ اینکه نظام ورزشی باید در جمهوری اسلامی بیشتر متبلور فرهنگ میشد، لذا در فدراسیونها، باشگاهها و تمام مکانهای ورزشی بحث فرهنگی همیشه مد نظر بود اما شکل خاصی نداشت.
وی تصریح کرد: یکی از مشکلاتی که در نظام ورزش کشور داریم ضعف فرهنگی است. ما از لحاظ قهرمانی حرفهایی برای گفتن داریم اما این قهرمانیها قاعدتا زودگذر است و از خاطرهها محو میشود؛ آن چیزی که از ورزش ماندگار میشود، فرهنگ پهلوانی است نه قهرمانی.
وی بیان کرد: مسؤولین ورزش کشور در طول این سال ها تلاش کردند تا فرهنگ پهلوانی را که برگرفته از ورزش زورخانهای است به کل ورزش کشور تسری دهند؛ زیرا باید از طریق ورزش مبانی فرهنگی رشد کند.
علی یلفانی گفت: جمهوری اسلامی ایران به پیشنهاد فدراسیون ورزش های پهلوانی و زورخانهای، یکی از نقاط برجسته تاریخ اسلام را که تبلور یک کار عظیم در ابعاد فرهنگی و اعتقادی بود و یک حرکت پهلوانی که تنها رضای خدا در آن مطرح بود را به عنوان الگو برای ورزشکاران در نظر گرفت؛ یعنی واقعهای که در آن امیرالمومنین علی(ع) در مقابل عمرو بن عبدود ایستاد و برای رضای خدا جنگید.
وی افزود: پیامبر اسلام در این رابطه فرمودند که تمام اسلام در مقابل تمام کفر قرار گرفت؛ این نقطه روشن در تاریخ اسلام به عنوان نمادی از آن چیزی که ما در ورزش باید به دنبال آن باشیم قرار گرفت.
وی خاطرنشان کرد: ما نه تنها باید به دنبال ورزش باشیم، بلکه باید به دنبال حاکم شدن فرهنگ پهلوانی در جامعه نیز باشیم.
رئیس دانشکده علوم ورزشی دانشگاه بوعلی سینا تبیین کرد: اگر به سابقه ورزش زورخانهای نگاه کنیم میبینیم ورزش زورخانهای از سه هزار سال پیش وجود داشته است، اما اسناد غنی نشان میدهند که از حدود هفتصد سال پیش، شخصی به نام محمود خوارزمی که به پوریای ولی معروف بود، ورزش زورخانهای را به شکل حاضر در کشور فرهنگی ایران ساری و جاری کرد. در گذشته اگر چه محتوای ورزشی بسیار برجسته بود اما خمیر مایه فتوت، جوانمردی، گذشت و سخاوتمندی که برگرفته از مکتب اسلام است در قالب پهلوانی ظاهر شد.
وی اظهار کرد: قبل از اسلام ورزش زورخانهای و مبانی آن مانند جوانمردی وجود داشت. پس از ورود اسلام نیز شاهد همخوانی مبانی فرهنگی اسلام و ورزش زورخانهای بودیم و ورود اسلام باعث تقویت بیشتر مبانی فرهنگی شد.
وی یادآور شد: پهلوان کسی است که قوت بازو و آمادگی جسمانی خود را در راه مبانی فرهنگی و کمک به دیگران به کار میگیرد، اما قهرمان تنها میخواهد رقبای خود را به هر نحوی میخواهد از میدان خارج کند.
یلفانی بیان کرد: در نظامهای اجتماعی قدیم جایگاههای اجتماعی به مساجد، قهوهخانهها، زورخانهها و بازار محدود بود؛ در این مکانها به امور مردم رسیدگی میشد. همچنان که در زورخانهها علاوه بر ورزش، به مشکلات مردم رسیدگی میکردند و دست افتادگان را میگرفتند. بسیاری از مبانی فرهنگی زورخانهای مانند گلریزان از زورخانهها به فرهنگ مردم ساطع شده است.
نائب رئیس سابق فدراسیون ورزش های پهلوانی و زورخانهای کشور عنوان کرد: اگر به پهلوانان نگاه کنیم میبینیم بسیاری از پهلوانان مجتهد و در جامعه منشا اثر و خیر بودند.
وی تصریح کرد: در صده اخیر و در زمان حکومت پهلوی، ورزش زورخانهای مقداری به انحراف کشیده شد و از آن در جهت اغراض مختلف خود از جمله سیاست استفاده کردند، اما خوشبختانه پس از انقلاب به خط اصلی خودش بازگشت؛ یکی از ورزشهایی که در جبههها انجام میشد و باعث ایجاد شور، نشاط، هیجان و حالت عرفانی میشد، ورزش زورخانهای بود.
وی اضافه کرد: پهلوانان همواره در انقلاب، جنگ و سطح جامعه کمک کردند؛ هم اکنون نیز کسانی که ورزش زورخانهای انجام میدهند سردمدار حرکت های فرهنگی زیبا هستند و با وجود قلیل بودن افراد، تلاشها در سطح جامعه اثربخش بوده است.
دکتر یلفانی استفاده از فرهنگ پهلوانی را لازم دانست و گفت: باید از فرهنگ پهلوانی در زندگی روزانه خود استفاده کنیم. خدمت کردن به مردم و حل کردن مشکلات مردم یعنی پهلوانی؛ پهلوانی اختصاص به زورخانه ندارد.
وی تاکید کرد: ما مدیرانی میخواهیم که مانند امام راحل و مقام معظم رهبری فرهنگ پهلوانی در منش آنها وجود داشته باشد؛ فرهنگ پهلوانی یعنی همین که رهبر معظم انقلاب اخیرا فرمودند: نه جنگی اتفاق میافتد و نه ما اهل مذاکره هستیم.
عضو هیأت علمی دانشگاه بوعلی سینا ادامه داد: اگر ضعفی در کشور مشاهده میکنیم، به خاطر این است که متاسفانه برخی از مدیران ما منش پهلوانی ندارند؛ باید مدیرانی انتخاب شوند که دارای فرهنگ پهلوانی باشند، برای مردم کار کنند، نه تنها به بیت المال دست درازی نکنند، از جیب خود نیز برای مردم بگذارند و مهمتر از همه اینکه امین مردم باشند. اگر مدیران پهلوان باشند مردم نیز برای آنها هرکاری میکنند. متاسفانه برخی از مدیران تنها برای قهرمان شدن و رسیدن به مادیات تلاش میکنند.
وی همچنین گفت: با نگاهی به گذشته میبینیم که ما خوشبختانه ملت پهلوانی داریم؛ ایران در عین حال که خودش در حال سختی کشیدن است، از تمام آزادی خواهان دنیا حمایت میکند، زیر بار زور نمیرود و علیرغم تلاش ۴۰ ساله دشمنان، مقاومت میکند.
یلفانی تاکید کرد: ممکن است که ما ایراداتی از جمله تعدادی مسوولین ضعیف داشته باشیم، اما باز هم ملت پهلوان ایران از خط خود جدا نمیشوند و این یعنی فرهنگ پهلوانی.
رییس دانشکده علوم ورزشی دانشگاه بوعلی سینا گفت: شهدا و خانوادههای ایشان پهلوانان واقعی هستند؛ اگر ما بتوانیم شور، نشاط و حماسههای پهلوانی که در اوایل انقلاب بود را باز هم به وجود آوریم قطعا مردم ما میتوانند با روحیه پهلوانی در مقابل تمام مشکلات بایستند.
وی تشریح کرد: انجام کارهای بزرگ علمی برای رهاسازی ملت از وابستگی به بیگانگان نیز به معنای پهلوانی است؛ در هر زمینهای اگر پیشرفت علمی داشته باشیم یعنی فرهنگ پهلوانی را زنده کردهایم و میخواهیم روی پای خود بایستیم.
وی گفت: هدف از بزرگداشت روز فرهنگ پهلوانی و ورزش زورخانهای، زنده نگه داشتن ولایت امیرالمومنین و مبانی فرهنگی موجود در زندگی ایشان است؛ نقاط برجستهای در فرهنگ اسلامی ما و سبک زندگی ائمه وجود دارد که ما میتوانیم مؤلفههای پهلوانی را از آنها برداشت کنیم و با زندگی روز جامعه تطبیق دهیم.
یلفانی اظهار کرد: پهلوان وابسته نیست. حضرت علی(ع) یک پهلوان است که تنها به خدا وابسته بود و زیر بار زور نرفت؛ پهلوان یعنی امام حسین که حاضر به شهادت شد، اما زیر بار زور نرفت. ما باید این نکات را در جامعه ساری و جاری کنیم.
وی تبیین کرد: اگر ما صفات فرهنگ پهلوانی را در جوانان رشد دهیم، گرایش مردم به ورزش بیشتر خواهد شد که این امر یکی از راههای توسعه ورزش است.
این عضو هیأت علمی و دانشیار آسیب شناسی و حرکت اصلاحی بیان داشت: ورزش زورخانهای ورزشی برای تمام فصول زندگی از نوجوانی تا کهنسالی است؛ تحقیقات علمی انجام شده نشان میدهد ورزش زورخانهای از کم آسیبترین و مؤثرترین ورزشها برای سیستمهای قلبی و عروقی و استقامتی است.
یلفانی متذکر شد: با توجه به اینکه در این ورزش هرکس به فراخور توان خود ورزش میکند، لذا فشار تمرین برای هرکسی مطابق با خود شخص است، برای تمام ردههای سنی مفید است و هیچگونه ضرر و زیانی ندارد. همچنین میزان سکتهها و مشکلات در کسانی که مرتب ورزش زورخانهای میکنند در مقایسه با ورزشهای دیگر بسیار پایینتر است.
وی در نهایت گفت: در رشتههای دیگر وقتی فرد از رده قهرمانی خارج میشود، پس از گذشت چند سال، شهرت خود را از دست میدهد اما در زورخانه، هر چه قدر سن فرد افزایش پیدا کند، احترام و بزرگداشت وی بیشتر میشود.
خبرنگار: میرزایی
عکس: محمدی