به گزارش خبرنگار بسنا، اولین همایش ملی دانشگاه عاری از دخانیات، آسیبهای روانی و اجتماعی با حضور دکتر یعقوب محمدیفر رئیس دانشگاه بوعلیسینا، دکتر اسدالله نقدی معاون دانشجویی دانشگاه بوعلیسینا، دکتر حمید یعقوبی مسؤول مرکز مشاوره دانشگاه شاهد، دکتر حمید پیروی رئیس مرکز مشاوره دانشگاه تهران، دکتر خسرو رشید دبیر علمی همایش دکتر صفارینیا مدیر کل دفتر مشاوره و سلامت، دکتر یارمحمدیواصل دبیر اجرایی همایش، رئیس مرکز مشاوره و سلامت دانشگاه بوعلیسینا و اعضای هیات علمی گروه روانشناسی و هیات رئیسه دانشگاه بوعلیسینا به صورت مجازی در سالن همایشهای فجر دانشگاه بوعلیسینا برگزار شد.
در ابتدای این همایش دکتر محمدیفر پیرامون ضرورت توجه به سلامت و مسؤولیت اجتماعی در این رابطه صحبت کرد. سپس دکتر نقدی به طرح بحث در رابطه با بعد اجتماعی و جامعهشناسی مصرف مواد مخدر و دخانیات و رویکرد شرمندهسازی پیونددهنده پرداخت.
دکتر یعقوبی در رابطه با برنامه جامع پیشگیری از مصرف دخانیات در دانشگاه صحبت کرد. وی ضمن بیان چالشهای زندگی دانشجویی و میزان شیوع مصرف سیگار و قلیان گفت: یک برنامه جامع پیشگیری از اعتیاد باید هم شامل برنامههای فردمحور و هم محیطمحور باشد؛ پنج برنامه جامع برای دانشگاه عاری از دخانیات شامل خلق محیط هنجاری عاری از مصرف مواد دخانی، محدود کردن فروش، تبلیغ و ترویج مصرف مواد دخانی، تدوین، اجرا و ارتقای قوانین و خط مشی مربوط به دخانیات، آموزش دانشجویان درباره پیشگیری از مصرف مواد دخانی و ارائه برنامه ترک سیگار که برای دانشجویان طراحی شده باشد، است.
وی عنوان کرد: طبق تحقیقات معمولا دانشجویان تصور میکنند میزان مصرف مواد مخدر و دخانیات بسیار بالا است مثلا ۲۰ درصد از دانشجویان سیگار مصرف میکنند، اما تصور دانشجویان این است که بالای ۸۰ درصد این عمل را انجام میدهند؛ آمار ندادن باعث بیشبرآورد میشود و در معرض دید بودن، جلوی چشمبودن مصرف سیگار، در دسترس بودن، تبلیغات و مد بودن سبب به وجود آمدن چنین باوری شده است. برای پیشگیری از مصرف سیگار اجرای کارزارهای بازایابی هنجارهای اجتماعی با کمک دانشجویان کانون همیاران سلامت روان و ایجاد کمپین به منظور ارائهی درک صحیح از شیوع و میزان مصرف مواد دخانی در دانشگاه میتواند موثر باشد. برای خلق محیط هنجاری عاری از مصرف مواد دخانی، تغییر محیط فیزیکی دانشگاه و تبدیل آنها به ساختمانهای عاری از دخانیات و نصب برچسب با عنوان "این ساختمان عاری از مصرف دخانیات است"، موثر است. آموزش در این زمینه بسیار مهم است و اساتید میتوانند درباره آن صحبت کنند و به دلیل الگو بودن و جایگاه آنها، آموزش موثرتر خواهد بود. همچنین وقتی دانشگاهی به بیان مضرات سیگار میپردازد، عدهای به ترک سیگار ترغیب میشوند، لذا باید مرکز بهداشت و مشاوره دانشگاه، بتوانند مراکز ترک سیگار برای دانشجویان داشته باشند.
در ادامه همایش، دکتر پیروی پیرامون ضرورت برنامه، مصوبات مرتبط و تشکیلات و اقدامات اجرایی دانشگاه بدون دخانیات مطالبی را بیان کرد و گفت: طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی در سال ۲۰۱۹ سالیانه میزان ۷ میلیون فوت مستقیم بر اثر دخانیات داریم و ۱.۲ درصد مرگ و میر ناشی از قرارگرفتن در معرض دود غیرمستقیم دخانیات است. به نظر میرسد این موضوع به دلیل سود سرشاری که برای کمپانیهای تولید دخانیات دارد، مغفول مانده است و شرکتهای تولید دخانی به دنبال سود سرشار، مصرف دخانیات را برای جوانان و اخیرا برای خانمها به عنوان یک ارزش در جامعه محسوب میکنند.
وی افزود: به غیر از اصلاح هنجاری که حتما باید مطرح و دنبال کنیم، کاری که ما باید در بحث پیشگیری از دخانیات انجام دهیم این است که دخانیات را به سمتی ببریم که نشان دهیم کاری ضدارزشی است. علارغم قانون کشوری منع دخانیات، سیاستهای ما در دانشگاه تهران، سیاستهای سلبی نبوده است زیرا هدف ما در دانشگاه تهران، ارتقای اخلاق، مسؤولیتپذیری اجتماعی، گسترش محیط حمایتی و ارتقای سلامت اهالی دانشگاه بوده است.
پس از آن دکتر مسیب یارمحمدیواصل برنامههای انجام شده در رابطه با دانشگاه عاری از دخانیات را تشریح کرد.
سپس دکتر رشید در رابطه با همهگیرشناسی مصرف سیگار آمار و مباحثی از بعد روانشناسی را بیان کرد.
پس از آن دکتر صفارینیا گفت: مهمترین مولفه روانشناختی که در بحث دخانیات مطرح میشود، بحث نگرش است؛ ما سه حوزه در این رابطه داریم. یکسری نگرشهای شناختی که نسبت به سیگار و مواد مخدر داریم مثلا مصرف سیگار میتواند منجر به کبد مشکلدار کند یا تغذیه ما را کمتر کند. نگرشهای حوزه عاطفی شامل تمایل و دوستداشتن است. جنبه بعدی نگرش، جنبه رفتاری آن است.
وی ادامه داد: نگرش ما به سادگی ایجاد نشده است و نگرش نسبت به حوزه دخانیات و سیگار از مفاهیمی است که تغییر در آن کار سادهای نیست؛ امروزه مصرف سیگار و قلیان به مد و فشن تبدیل شده است. همسالان و تصورات قالبی جنسیتی میتوانند در این امر موثر باشد. همچنین مصرف سیگار یک عامل منفی کاهنده اضطراب است و بعضی از افراد برای مقابله با اضطراب از آن استفاده میکنند. مولفههای شخصیتی هم در این زمینه تاثیرگذار هستند.
گفتنی است در این همایش بیش از ۳۵۰ نفر به صورت آنلاین حضور داشتند.خبرنگار: میرزاییعکس: سیدمحمدرضا امامیزاده